عارف و اصل کامل، مرحوم میرزا جواد آقا ملکی می نویسد: از یکی از عالمان بزرگ نقل شده است که: او سی سال در صف اول نماز جماعت اقتدا می کرده، پس از سی سال روزی به عللی نتوانست خود را به صف اول برساند از این رو، در صف دوم ایستاد و از اینکه مردم او را در صف دوم دیدند گویا در خود خجالتی احساس کرد. از اینجا متوجه شد که در این مدت طولانی که در پیشاپیش مردم و در ردیف اول نماز اقامه می کرده، از روی ریا بوده است و تمام آن سی سال نماز را قضا کرد.
مرحوم ملکی ادامه میدهد: برادرم! بنگر به این عالم مجاهد و در مقام و منزلتش دقّت نما که چگونه در این زمان دراز، نماز جماعتش، آن هم در صف اول، فوت نگردید و با این وصف، متصدی امام جماعت نشد و بنگر به احتیاط او، که چگونه بخاطر یک شبهه این همه نماز را قضا کرد و از اینجا، عظمت امر اخلاص و اهمیّتی را که علمای سلف برای آن قائل بودند، دریاب!
چون بنده خدای خویش خواند
باید که بجز خدا نداند (سعدی)
منبع:
نرم افزار هدایت در حکایت
برپائی فریضه های دینی به صورت دسته جمعی، در زندگی فردی و اجتماعی امت مسلمان نیز، آثار مثبت و فراوانی دارد که به برخی از آنها اشاره می شود:
آثار معنوی
بزرگترین اثر معنوی نماز جماعت، همان پاداش های الهی است. روایت است که شبی، حضرت علی (علیه السلام)تا سحر مشغول به عبادت بود. چون صبح شد نماز صبح را به تنهائی خواند و استراحت کرد.
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم که آن حضرت را در جماعت صبح ندید، به خانه او رفت. حضرت فاطمه (سلام ا...) از شب زنده داری حضرت علی (علیه السلام) و عذر او از نیامدن به مسجد سخن گفت. پیامبر فرمود پاداشی که به خاطر شرکت نکردن در نماز جماعت صبح، از دست علی (علیه السلام) رفت بیش از پاداش عبادت تمام شب است.
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرموده است:
اگر نماز صبح را به جماعت بخوانم، در نظرم محبوب تر از عبادت و شب زنده داری تا صبح است.
بخاطر همین فضیلت و پاداش هاست که اگر تعداد نماز گزاران از ده نفر بیشتر شود، اگر تمام آسمانها کاغذ، و دریاها مرکب و درخت ها قلم شوند و فرشتگان بنویسند، پاداش یک رکعت آن را نمی توانند بنویسند. و نماز جماعت با تاخیر، بهتر از نماز فرادای در اول وقت است.
آثار اجتماعی
نماز جماعت، مقدمه وحدت صفوف و نزدیکی دلها و تقویت کننده روح اخوت است. نوعی حضور و غیاب بی تشریفات، و بهترین راه شناسائی افراد است.
نماز جماعت بهترین و ببیشترین، پاکترین و کم خرج ترین اجتماعات دنیاست و نوعی دید و بازدید مجّانی و آگاهی از مشکلات و نیازهای یکدیگر و زمینه ساز تعاون اجتماعی بین آحاد مسلمین است.
آثار سیاسی
نماز جماعت، نشان دهنده قدرت مسلمین و الفت دلها و انسجام صفوف است.
تفرقه ها را می زاید، بیم در دل دشمنان می افکند، منافقان را مایوس می سازد، خار چشم بد خواهان است.
آثار اخلاقی تربیتی
منبع: پرتوئی از اسرار نماز- حجت الاسلام محسن قرائتی- ص 211
یکی از مستحباتی که بسیار تاکید شده است با وضو بودن علی الدّوام است. این عمل باعث می شود که تمام اعمال و افعال انسان، رنگ معنویت به خود بگیرد. حتّی برای انجام کارهای روزانه و شخصی نیز داشتن وضو تاکید شده است. سفارش شده است که شب هنگام ، قبل از خواب، حتما با وضو به بستر بروید زیرا اگر با وضو بخوابید گویی تا صبح، مشغول به عبادت هستید. و نیز از دیگر حسنات آن گشایش و فرج در مشکلات روز مره و مصائب زندگی می باشد.
یکی از اعمال مستحبی ذکر خداوند سبحان است که انسان در قلب خویش، نوعی ارتباط با خالق خویش برگزار کند و در خلوتگاه درونی به راز و نیاز بپردازد. انسان مومن و واقعی از کوچکترین فرصت بهره می جوید تا رضای خداوند را جلب نماید. حضرت امام ره در مورد ذکر می فرماید: آری با ذکرهای حقیقی، حجابهای بین عبد و حق، خرق شود و موانع حضور مرتفع گردد. و قسوت و غفلت قلب برداشته شود. و درهای ملکوت اعلی به روی سالک باز شود و ابواب لطف و رحمت حق به روی او گشوده گردد.
منبع:مسجد و اعتکاف- محمد علی موظف رستمی- ص 198
س 1: بعضی از بانوان از لاک ناخن استفاده می کنند ایا می توانند جهت مسح پا، فقط انگشت کوچک دا که لاک نخورده است مسح کنند؟
جواب: مسح بر انگشت کوچک بنا بر احتیاط کافی نیست.
س 2: به نیت طهارت برای نماز مغرب وضو گرفتم، آیا برای من با این وضو مسّ قرآن کریم و خواندن نماز عشاء جایز است؟
جواب: بعد از آنکه وضو بطور صحیح محقّق شد، تا زمانی که باطل نشده است، انجام هر عمل مشروط به طهارت، با آن جایز است.
س 3: کسی که در جلوی سرش موی مصنوعی گذاشته است و در صورت نگذاشتن آن به مشقت می افتد، آیا مسح بر موی مصنوعی اگر به نحو کلاه گیس باشد جایز است؟
جواب: واجب است برای مسح آنرا بردارد، ولی اگر موی مصنوعی بر پوست کاشته شده باشد و برداشتن آن از جلوی سر باعث عسر و حرجی شود که عادتا قابل تحمل نیست، مسح بر روی آن مجزی است.
س 4: آیا چربی هائی که بطور طبیعی در مو و صورت به وجود می آیند، مانع محسوب می شوند؟
جواب: مانع محسوب نمی شوند، مگر آنکه به حدی باشد که مانع از رسیدن آب به پوست و مو گردد.
منبع: استفتائات حضرت آیت الله خامنه ای مدظله العالی
روزی حضرت عیسی (علیه السلام ) از صحرائی می گذشت. در راه به عبادتگاه عابدی رسید و با او مشغول سخن گفتن شد. در این هنگام، جوانی که به کارهای زشت و ناروا مشهور بود، از آنجا می گذشت. وقتی چشمش به حضرت عیسی (علیه السلام) و مرد عابد افتاد، پایش سست شد و از رفتن بازماند. همان جا ایستاد و گفت: (( خدایا! من از کردار زشت خویش شرمنده ام، اکنون اگر پیامبرت مرا ببیند و سرزنش کند ، چه کنم؟! خدایا! عذرم را بپذیر و آبرویم را مبر! )) چشم عابد بر جوان افتاد، سر به سوی آسمان بلند کرد و گفت: (( خدایا! مرا در قیامت با این جوان گنهکار محشور مکن!)) در این هنگام خدا به پیامبرش وحی فرمود که: به این عابد بگو ما دعایت را مستجاب کردیم و تو را با آن جوان محشور نمی کنیم. چه ، او به دلیل توبه و پشیمانی ، اهل بهشت است و تو ، به علت غرور و خود بینی ، اهل دوزخ .
منبع : خزینه الجواهر-ص 647
دختری پا زده بر خاک زمین
پای تا سر همه نور
نوری از جنس خدا
فرش راهش پر جبریل امین
گِرد او می گردند
همه اصحاب کساء
پاره قلب رسول مدنی است
سوره کوثر قران است او
معنی سوره انسان است او
عرشیان گل به قدومش ریزند
فرشیان دلشادند
نور خورشید شعاعی است ز نور رخ او
وامدارش مهتاب
آخر او فاطمه (س) است
اوست مرضیه و معصومه و صدیقه
و او انسیه است
بتول است
و او ام ابیها باشد
حرّه و راضیه و راکعه و حوراء است
اوست ریحانه و حوریه
او رشیده است
رضیه است
حبیبه
زکیه
زهره
دختر ختم رسل زهراء است
ساجده
صادقه و صابره و سیده است
اوست زنی هست که فخر همه ی نسوان است
او سعیده است و شهیده
آری او طیبه و طاهره است
دختری عارفه است
اوست عذراء وعزیزه
و هم او فاضله است
نام هایش همه نیک
و صفاتش
همه فضل است و کمال
اوست در علم علیمه
و در فضل کریمه
صاحب خیر فراوان است او
کوکب و نجم درخشان است او
اوست محموده و معصومه و مهدیه...
چه بخوانم او را
که سراپا نیکی است
مادر جمله امامان است او
که همه راهنمای بشرند
شکر گویم همه دم خالق خویش
که لبانم گویاست
و دمادم گویم
یا زهرا(سلام الله علیها)
یا زهرا(سلام الله علیها)
یا زهرا(سلام الله علیها)...
شعر:علی اسماعیلی
بنابر آنچه که در کتاب حدود و احکام (مهمترین کتاب فقهی بهائیان) آمده است: ((وضوی بهائی به ساده ترین شکل ممکن انجام می گیرد)) صورت وضو این است که دستها تا مچ و سپس صورت شسته می شود و یک دعای یک سطری نیز خوانده می شود.
جالب است بدانیم با تفحص در مهمترین کتابهای احکام آنان، اگر چه از زوال وضو صحبت شده است اما اثری از بیان مبطلات وضو دیده نمی شود.
منبع: علیرضا روزبهانی- در جستجوی حقیقت- ص 185
روزی حضرت عیسی (علیه السلام ) از صحرائی می گذشت. در راه به عبادتگاه عابدی رسید و با او مشغول سخن گفتن شد. در این هنگام، جوانی که به کارهای زشت و ناروا مشهور بود، از آنجا می گذشت. وقتی چشمش به حضرت عیسی (علیه السلام) و مرد عابد افتاد، پایش سست شد و از رفتن بازماند. همان جا ایستاد و گفت: (( خدایا! من از کردار زشت خویش شرمنده ام، اکنون اگر پیامبرت مرا ببیند و سرزنش کند ، چه کنم؟! خدایا! عذرم را بپذیر و آبرویم را مبر! )) چشم عابد بر جوان افتاد، سر به سوی آسمان بلند کرد و گفت: (( خدایا! مرا در قیامت با این جوان گنهکار محشور مکن!)) در این هنگام خدا به پیامبرش وحی فرمود که: به این عابد بگو ما دعایت را مستجاب کردیم و تو را با آن جوان محشور نمی کنیم. چه ، او به دلیل توبه و پشیمانی ، اهل بهشت است و تو ، به علت غرور و خود بینی ، اهل دوزخ .
منبع : خزینه الجواهر-ص 647
دومین راهکار مقابله با سبک شمردن نماز تبیین آثار به جا آوردن نماز می باشد .
غالبا یک نوع غفلت نسبت به آثار اقامه نماز در جامعه ملاحظه می شود و به همین حیث از حلاوت یاد خدا و نماز چندان آثاری احساس نمیشود.
در حالیکه در روایات و احادیث، به این موضوع اشاره شده است که اقامه نماز با شرایط آن، موجب شیرینی معنوی خاصی در ذایقه آدمی میشود. و در نهایت احساس لذت از نماز کار آدمی را به جائی می رساند که حتی از نمازهای طولانی احساس خستگی نمی کند. بیان مطلب زیر موید همین معناست:
علامه امینی مدت سه شب در حرم امام رضا ( علیه السلام) بود و هر شب هزار رکعت نماز می خواند، به ایشان گفتند شما خسته نمی شوید؟ فرمود: مگر ماهی از شنا خسته میشود که من از نماز خسته شوم؟
منبع: دیلمی- حسین- هزار و یک نکته درباره نماز- ص 26
در خصوص سبک نشمردن نماز پیشنهادهائی ارائه شده است که از جمله آنهاموارد ذیل می باشد:
1- تبیین حق نماز: بر اساس این واقعیت که عدم آگاهی به نماز غالبا باعث سبک شمردن این فریضه الهی می شود ، نتیجه می گیریم که ضرورت تبیین حق نماز بیش از پیش، احساس میشود در منظر امام سجاد (علیه السلام ) حق نماز این چنین بیان شده است: و اما درباره حق نماز باید بدانی که این عمل به منزله آماده شدن برای دیدار و سخن گفتن برای خدای خالق است . و تو در آن حال در برابر خدا ایستاده ای، اگر توجه به این مطلب داشته باشی رعایت کمال ادب خواهی کرد و قلب خود را با بیم و امید و اظهار محبت در برابر کمال مطلق، متوجه خواهی کرد، با آرامش و مراقبت و توجه کامل با او به راز و نیاز و گفتگو می پردازی و به وسیله نماز و درخواست عفو و آمرزش و اصلاح خویش، از غبار غفلت و تقصیر و گناهانی که ممکن است تو را به هلاکت و بد بختی بکشاند پاکیزه میشوی و برای حسن انجام تکالیف جز خدا پناهگاهی نیست. در روزهای بعد موارد و راهکارهای دیگری از همین وبلاگ ارائه می گردد.
منبع: حضرت امام سجاد (علیه السلام) رساله حقوق- ترجمه علی گلزاده غفوری - ص 66