نماز شب و آثار آن در دنیا

آثار نماز شب در دنیا

نماز شبکه یکی از عبادات خالص اولیای خدا و از برنامه های سازنده اسلامی به شمار می رود انسان را به وادی معنویات نزدیکتر می کند. نماز شب درس خودسازی و خلوت کردن با خالق خود را که از نیازهای طبیعی انسان است به انسان می آموزد ،نماز شب تاثیر بسزایی در سه عالم دارد هم در دنیا و هم در برزخ و هم در قیامت.

تاثیر نماز شب در دنیا، ابعاد گسترده ای دارد هم تاثیر در زندگی شخصی و اجتماعی و سیاسی، و هم تاثیر در باطن و ظاهر انسان دارد.نماز شب رفع مشکلات و گرفتاری و رفع بیماری های روحی و جسمی را نیز در برمی گیرد.

در اینجا چند نمونه از احادیثی که از معصومین علیهم السلام در مورد آثار نماز شب رسیده است را بیان می کنیم:

1- بازداشتن از گناه

یکی از آثار نماز شب بازداشتن انسان از گناه است.بهترین وسیله ای که مانع گناه انسان می شود و قرآن کریم و روایات ائمه معصومین علیهم السلام آن را امضا کرده است نماز است.

رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: « فإنّ صلاة الیل مِنهاةٌ عنِ الاثم؛ نماز شب انسان را از گناه باز می دارد.»

بعضی ها به نماز یومیه اکتفا می کنند و می گویند همین نماز ما را بیمه می کند لازم نیبست کمه نماز شب بخوانیم و یا اهمیت نمی دهند. می بینیم که اولیای خدا که پاک هستند و گرفتار گناه نشدند به وسیله همین نماز یومیه و نماز شب است. هر کدام از این ها خواص خود را دارد. بزرگان و مردان شب، انتظار شب را می کشند. اگر گناه و خطایی در طول روز انجام دهند نماز شب آن را پاک می کند. مکمل نماز یویمیه ، نماز شب است.

امام باقر علیه السلام فرمودند: «إنما جُعِلَت النّافلةُ لِیُتَمِّ بها ما أفسَدَهُ من الفریضة؛ همانان (نماز) نافله را به خاطر این جهت قرار دادند که جبران فساد نمازهای واجب را کند.» (1)

2- ریزش گناهان

یکی دیگر از آثار نماز شب ریزش گناهان است.نماز حسنه ای است که در دل های مومنین وارد شده و آثار معصیت و تیرگی هایی که دلهایشان از ناحیه سیئات کسب کرده از بین می برد.

در قرآن کریم آمده است: «و اقم الصلوة طرفی النهار و زلفا من الیل ان الحسنات یذهبن السیئات ذلک ذکری للذکرین؛ نماز بگزار در آغاز و انجام روز و ساعاتی از شب، زیرا نیکی ها بدیها را از میان می برند این تذکری است برای انها که اهل تذکرند.» (2)

این نشان دهنده اهمیت و تاثیر و قدرت نماز است و این یک فضل و لطف الهی است در حق بندگان. خداوند دوست ندارد بندگانش آلوده به گناه شوند و اگر هم گناه کردند برای محو آن گناه به ما دستور داده نماز بخوانید . این به این معنا نیست که ما گناه کنیم بعد نماز بخوانیم تا آن گناه از بین برود بلکه این یک فرصت و امتیاز و فضلی است برای بندگان که اگر سهوا گناه نمودند و اصرار بر گناه نداشتند از آن استفاده نمایند.

امام صادق علیه السلام می فرماید: « صلاة المومن بالیل تذهب بما عمل من ذنب بالنهار؛ نماز شب گناهانی را که مومن در روز مرتکب شده است را از بین می برد.»(3)

3- رفع مشکلات و گرفتاریها

یکی دیگر از آثار نماز شب رفع مشکلات و گرفتاریها است،در حدیثی از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم آمده است: «ای مردم هیچ کس از شما نیست مگر اینکه مشکلات و گرفتاریها همچون کمربندی او را محاصره کرده است. پس زمانی که دو سوم شب گذشت و یک سوم آن باقی ماند ملکی بر او وارد می شود و به او می گوید: ذکر خدا بگو که صبح نزدیک است. پس چنانچه او حرکت کرد و ذکر خدا را گفت یک گره از گرفتاریهایش گشوده می شود و اگر او بلند شد و وضو گرفت و داخل نماز شد همه گرفتاریها از او گشوده می شود پس صبح می کند در حالی که همچون مردمک چشم (روشن و پاکیزه) گردیده است.»(4)

4- کسب نور دائم از بیداری شب

حضرت عیسی می فرماید: « طوبی للذین یتهجدون من الیل . اولئک الذین یرثون النور الدائم من اجل انهم قاموا فی ظلمه الیل؛ خوشا به حال کسانی که شب را بیدار می مانند . اینانند که نور دائم را از آن رو که در تاریکی شب به پا خاسته اند به ارث می برند.»(5)

5- نورانیت و زیبایی صورت

رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم می فرماید: « من کثرت صلاته بالیل حسن وجهه بالنهار؛ هر که بیشتر نماز شب بخواند هنگام روز زیبا و نورانی است.»(6)

6- به اجابت رسیدن دعا

از دیگر آثار نماز شب استجابت دعا است،امام صادق علیه السلام می فرماید: « کسی که در قنوت نمازوتر, چهل مومن و سپس برای خود دعا کند خداوند دعاهای وی را مستجاب می گرداند.»(7)

7- گشایش درهای آسمان

از دیگر آثار نماز شب گشایش درهای آسمان است.حضرت هادی علیه السلام می فرمود: «گاه هست که بنده برای نماز شب برخیزد و خواب بر وی غلبه کند چندان که او را به راست و چپ کشاند و گاهی چانه اش به سینه اش رسد، حق تعالی امر فرماید که درهای آسمان را بگشایند و فرشتگان را ندا دهند که نظر کنید که این بنده من در راه نزدیکی به من چه سختی ها می کشد در چیزی که بر وی واجب نساخته ام به امید سه چیز: یا گناهش را بیامرزم یا توبه روزیش گردانم و یا رزق و روزی او را زیاد کنم. ای فرشتگان شما را گواه می گیرم که من همه را بدو عطا کردم» (8)

8- درمان بیماریها

رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم می فرماید: «بر شما باد به اقامه نماز شب، زیرا نماز شب سنتی است از پیامبرتان رسول خدا . نماز شب عادت و رسم صالحان و پاکان است که قبل از شما بودند و نماز شب موجب دفع بلا و بیماریها و دردها از بدن می شود.»(9)

9- زیاد شدن روزی

امام صادق علیه السلام فرمودند: «نماز شب روزی را جلب می کند.» (10)

10- خوشبویی بدن

امام صادق علیه السلام می فرماید: «صلوه الیل تطیب الریح؛ نماز شب انسان را خوشبو می کند»(11)

کیفیت نماز شب

نماز شب مجموعاً یازده رکعت است:

1. هشت رکعت آن، که دو رکعت، دو رکعت، مانند نماز صبح خوانده می شود یعنی چهار دو رکعتی به نیت نماز شب می باشد.

2. دو رکعت نماز شفع: بهتر است در رکعت اول آن بعد از حمد، سوره «ناس» و در رکعت دوم بعد از حمد، سوره «فلق» خوانده شود.

3. یک رکعت نماز وتر: بعد از حمد سه بار سوره «توحید» و یک بار سوره «فلق» و یک بار سوره «ناس» بخوانیم و می‌توان یک سوره تنها خواند، سپس دستها را برای قنوت به سوی آسمان بالا می بریم و حاجات خود را از خدا می خواهیم.

-و برای چهل مؤمن دعا می کنیم(چهل بار بگویید ( اَللّهُمَّ اِغْفِر لِلْمومِنینَ وَ اَلْمومِناتْ وَ اَلْمُسلِمینَ وَ اَلْمُسلِماتْ )

-و طلب مغفرت می کنیم و هفتاد مرتبه می گوییم: «استغفرالله ربّی و اتوبُ الیه».

از پروردگار خود طلب آمزرش و مغفرت می کنیم و به سوی او بازگشت می نمایم.

-آن گاه 7 بار می گوییم «هذا مقامُ العائذٍٍِ بکَ منَ النّارِ»؛ (این است مقام کسی که از آتش قیامت به تو پناه می برد)

-و بعد از آن 300 مرتبه می گوییم: «العفو» و سپس می گوییم: «ربّ اغفرلی و ارحمنی وتُب عَلیَّ انّکَ انتَ التّوابُ الغفُورُ الرّحیم».[4]و سپس رکوع + سجده + تشهد + سلام .در پایان نماز شب تسبیحات فاطمة زهرا (س) را میگوئیم.

-------------------------

1- فضایل و آثار نماز شب، ص56 به نقل از وسائل الشیعه ج 3 ص20

2- هود، آیه 113

3- همان به نقل از ثواب الاعمال، ص100

4- بحارالانوار، ج82، ص223

5- فضایل و آثار نماز شب، ص60 به نقل از میزان الحکمه ج 10 ص 234

6- همان به نقل از نهج الفصاحه ص 580

7- وسائل الشیعه، ج4، باب 45

8- ثواب الاعمال، ص131

9- همان

10- میزان الحکمه, ح10763

11- ثواب الاعمال ص132

س. در صورتیکه در نماز جماعت، امام به قنوت (که مستحب است) برود و مأموم سهواً به رکوع رفته و به دلیل اصل تبعیت، مجدداً به همان قنوت ملحق شود، حکم چیست؟
ج) نماز مأموم در فرض مذکور صحیح است و چیزى بر او لازم نیست.

س : شک در مورد تلفظ کلمات در غیر قرائت (حمد و سوره) مثلاً در تکبیرة الاحرام چگونه است؟
ج) در فرض مذکور اگر شک در وقوع آن دارد در صورتى که از محل نگذشته باشد، واجب است آن را بیاورد و اگر از محل گذشته است به شک خود اعتنا نکند. ولى اگر شک در صحت و فساد آنچه که انجام داده دارد نه شک در اصل وقوع آن، در این صورت حتى اگر هنوز در محل باشد به شک خود اعتنا نکند، البته نسبت به غیر از تکبیرة الاحرام و ارکان دیگر در صورت اخیر احتیاط به اعاده قرائت و ذکر است به نیت قربت و در رکن احتیاط به اتمام نماز و اعاده آن است.

.س: اگر بعد از سر برداشتن از سجده شک کند که یک سجده خوانده یا دو تا ولى احتمال بیشتر بدهد که دو سجده بجا آورده باید چه کار کند و حکم نمازهاى گذشته که با احتمال دو سجده نماز را تمام کرده چیست؟
ج) در فرض سؤال اگر کثیرالشک نباشد، باید یک سجده دیگر بجا آورد.

س: براى ظن قوى در رکوع و سجود مطلبى را فرموده بودید. آیا کثیرالشک که ظن قوى پیدا مى‌کند باید به آن دستورات عمل کند یا به حکم کثیرالشک؟
ج) باید به ظنّ خود عمل کند.

س: اگر نمازى را بخوانیم و بعد شک کنیم که آیا خوانده‌ایم یا نه آیا باید نماز را اعاده کنیم یا خیر؟ و در فرض اعاده چگونه باید نیّت شود؟

ج) اگر شک مذکور بعد از گذشتن وقت نماز باشد، اعاده لازم نیست ولى اگر قبل از آن باشد، باید دوباره آن را بخواند؛ و نیّت آن مانند سایر ‏نمازها است و گفتن آن به لفظ و گذراندن در ذهن لازم نیست.

منبع: استفتائات مقام معظم رهبری- احکام نماز

چه بخوانم او را
چه بنامم او را
چه کسی غیر از او
معنی و ترجمه قران است
پای تا سر همگی ایمان است
اوست مصداق صراط
آن صراطی که رسد تا به خدا
اسدالله است او
ولی الله است او
و یدالله است او
و علی(ع) حبل الله است
اوست معنای نماز
آری او معنی خیرالعمل است
و علی(ع) حضرت خیر البشر است
حیدر و صفدر و خیبر شکن است
چند صد آیه ی قران کریم
همه در شان علی (ع) نازل شد
هر چه خوبی است در او مشهود است
و بدی ها همه از او دورند
هر کجا نور خدا هست بجویید او را
که علی (ع) نور خداست
که علی (ع) نور خداست
که علی (ع) نور خداست ...

شاعر: علی اسماعیلی

پـــــدر یعنی تپش درقلب خـــانه             پـــــــــــدر یعنی تسلط برزمــــــانه
 پــــدر احساس خوب تکیه برکوه             پـــــــــــدر یعنی تسلی وقت اندوه
 پــــدر یعنی زمن نام ونشانـــــه              پــــــــــــدر یعنی فدای اهل خـــانه
 پـــــدر یعنی غرور  وهستی من             پـــــــــــدر یعنی تمام هستی مــن
  پـــــدر یعنی تمامی وجـــــــودم              پـــــــــــدر بعد از خدا تنها سجـــودم