معراجی ها

با توجّه به این که فریضه صبح، در آغاز تلاش روزانه اقامه مى شود، لازم است به آن توجّه و عنایت ویژه اى شود، تا هر مسلمانى، با توشه اى مناسب و پشتوانه مطمئن معنوى، پا به عرصه تلاش گذارد; در فضیلت نماز صبح در ذیل آیه 78 سوره اسراء که خداوند فرمود: «(إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کانَ مَشْهُوداً); نماز صبح مورد مشاهده است»، روایاتى وارد شده است که مى گوید، نماز صبح مشهود ملائکه شب و روز است; زیرا در آغاز صبح، فرشتگانى که در شب مراقب بندگان خدایند جاى خود را به فرشتگان روز مى دهند، و چون نماز صبح در همان آغاز طلوع صبح انجام مى گیرد، هر دو گروه فرشتگان آن را مشاهده کرده و بر آن گواهى مى دهند.(1)
براى نماز صبح نیز نمازگزار، علاوه بر انجام مقدّمات و آداب مشترک، خوب است به این امور نیز عنایت ورزد:

---

1ـ پیش از نماز صبح، نافله صبح را به جا آورد که دو رکعت است، در رکعت اوّل شایسته است، پس از حمد، سوره «کافرون»، و در رکعت دوم، پس از حمد، سوره «توحید» را بخواند.(2)
2ـ پس از پایان نماز تسبیح حضرت زهرا(علیها السلام) بگوید.(3)
3ـ صد بار صلوات بفرستد که در روایتى به نقل از «من لا یحضره الفقیه» آمده است: هر کس ما بین نافله صبح و نماز صبح صد بار صلوات بفرستد، خداوند چهره اش را از آتش دوزخ محافظت مى کند (او را از آتش جهنّم نجات مى دهد).(4)
4ـ براى نماز صبح، اذان و اقامه بگوید و دعاهاى میان اذان و اقامه را بخواند.
5ـ پس از آن که اذان گفت، به سجده افتد و بگوید:
لا اِلهَ اِلاَّ اَنْتَ رَبِّى سَجَدْتُ لَکَ خاضِعاً خاشِعاً.
معبودى جز تو نیست که پروردگار منى، براى تو فروتنانه و خاشعانه سجده کردم.
پس از آن سر بردارد و بگوید:
اَللّهُمَّ اِنّى اَسْأَلُکَ بِاِقْبالِ نَهارِکَ، وَ اِدْبارِ لَیْلِکَ، وَ حُضُورِ صَلَواتِکَ،
خدایا از تو مى خواهم به روى آوردن روزت و پشت کردن و سپرى شدن شبت و فرا رسیدن (وقت) نمازهایت
وَاَصْواتِ دُعاتِکَ، اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد، وَ اَنْ تَتُوبَ عَلَىَّ،
و صداى آنان که تو را مى خوانند آن که بر محمّد و آل محمّد درود فرستى و (با رحمت و لطفت) به من بازگردى،
اِنَّکَ اَنْتَ التَّوّابُ الرَّحیمُ، سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ، رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ، سَبَقَتْ
به یقین تو و فقط تو توبه پذیر مهربانى. بسیار پاک و منزه است، پروردگار فرشتگان و روح. (خدایا)
رَحْمَتُکَ غَضَبَکَ.(5)
رحمتت بر غضب و خشمت پیشى دارد.
پس از گفتن اقامه، نماز صبح را با توجّه کامل ادا مى کند.
6ـ در قنوت نماز صبح مستحب است خوانده شود:
لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ الْحَلیمُ الْکَریمُ، لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ الْعَلِىُّ الْعَظیمُ، سُبْحانَ اللّهِ
معبودى نیست جز خداوند حلیم بزرگوار، معبودى نیست جز خداوند بلند مرتبه با عظمت، پاک و منزه است خداوندى
رَبِّ السَّمواتِ السَّبْعِ، وَ رَبِّ الاَْرَضینَ السَّبْعِ، وَ ما فِیهِنَّ وَ ما بَیْنَهُنَّ
که پروردگار آسمانهاى هفتگانه و زمین هاى هفتگانه است و آنچه در میان آنهاست
وَرَبِّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ،وَسَلامٌ عَلَى الْمُرْسَلینَ،وَالْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمینَ،
و پروردگار عرش با عظمت است و سلام بر رسولان و ستایش ویژه خدایى است که پروردگار جهانیان است
یا اَللّهُ الَّذى لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَىْءٌ، وَ هُوَ السَّمیعُ الْعَلیمُ، اَسْئَلُکَ اَنْ تُصَلِّىَ
اى خدایى که همانند او هیچ چیزى نیست و فقط او شنواى داناست، از تو مى خواهم که بر
عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَ اَنْ تُعَجِّلَ فَرَجَهُمْ، اَللّهُمَّ مَنْ کانَ اَصْبَحَ وَ ثِقَتُهُ
محمّد و آل محمّد درود فرستى و در فرج و گشایش کار آنان تعجیل فرمایى، خدایا هر کس که صبح کند تکیه گاه
وَ رَجاؤُهُ غَیْرُکَ، فَاَنْتَ ثِقَتى وَ رَجائى فِى الاُْمُورِ کُلِّها، یا اَجْوَدَ مَنْ
و امیدش غیر از توست، ولى تکیه گاه و امیدم در تمامى امور، فقط تویى. اى بخشنده ترین کسى که
سُئِلَ، وَ یا اَرْحَمَ مَنِ اسْتُرْحِمَ، اِرْحَمْ ضَعْفى وَ قِلَّةَ حیلَتى، وَ امْنُنْ عَلَىَّ
مورد درخواست قرار گرفته است. و اى مهربان ترین کسى که از او رحم و مهربانى طلب شده است. به ناتوانى و چاره اندکم رحم کن،
بِالْجَنَّةِ طَوْلاً مِنْکَ، وَ فُکَّ رَقَبَتِى مِنَ النّارِ، وَ عافِنى فى نَفْسى وَ فى
و با بهشت که عطایى است از جانب تو، بر من منّت گذار و مرا از آتش دوزخ، آزاد گردان و مرا در جانم
جَمیعِ اُمُورى، بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ.(6)
و همه امورم عافیت بخش، به لطف و رحمتت، اى مهربان ترین مهربانان.
7ـ پس از نماز نیز دعاها و تعقیبات نماز را بجا مى آورد.

---